Waarom de tijd van ons leven? Als mens kan je slechts je leven leven in de tijd dat je aanwezig bent. Een keuze heb je niet. Je wordt geboren, je gaat dood. Anderen, in latere tijden, zullen jouw tijd van leven kennen als de geschiedenis en er hun kijk op geven. Ze zullen oordelen dat in de tijd dat jij leefde alles anders was, dat het beter was of minder goed. Ze zullen analyseren dat een bepaalde stroming toen op kwam, en een andere verdween. Ze zullen zich afvragen waarom mensen handelden zoals ze handelden. Wellicht zullen ze lachen om hoe het toen ging of meewarig knikken als het om de tijd van jouw leven gaat. "Tja zo deden ze dat in die tijd", zouden ze zeggen en over gaan tot de orde van de dag.
Als je tevoren je geschiedenis kent zou je daar op kunnen inspelen. Veel Joden vertrokken voor Hitler de macht kreeg naar veiliger oorden. Ze waren bang dat het niet goed zou aflopen. Helaas bleken hun voorgevoelens waar. Met de kennis van nu zouden alle mensen die gevaar liepen vertrokken zijn. Met de kennis van nu was Hitler niet aan de macht gekomen en was de Holocaust niet gebeurd. Wat er dan wel was gebeurd dat weten we niet.
Milan Kundera begint zijn boek 'de ondraaglijke lichtheid van het bestaan" met een beschouwing naar aanleiding van een Duits gezegde 'Einmal ist keinmal'. Hij legt uit dat omdat dingen maar één keer gebeuren, ze eigenlijk niet gebeuren. Het is onbelangrijk, nietszeggend. Maar als alle rampen en dingen zich oneindig zouden herhalen dan pas deden ze er toe. Nu niet, het gebeurt een keer, dat is het. Wie herinnert zich de mensen uit het Afrikaanse dorp dat in 1560 werd platgebrand? Ondraaglijk is die gedachte. Dat het er niet toe doet.
Maar het is natuurlijk niet waar. Het doet er wel toe. Het gebeurt nu. Het is de tijd van jouw leven, de tijd van mijn leven, de tijd van ons leven.
De kunst is om de toekomst te veranderen. Met de kennis van nu.
Marlies Rattink, geboren 29 juni 1968 -overlijdensdatum nog niet bekend.
